Virussen

Virussen zijn geen cellen. In tegenstelling tot cellen, hebben virussen geen eigen metabolische vermogens¹. Om te kunnen overleven en zich voort te planten, moeten virussen een levende cel (zoals een menselijke cel) binnendringen die een gastheer wordt genoemd².

Infecties veroorzaakt door virussen kunnen niet worden behandeld met antibiotica. Voor sommige virale infecties zijn antivirale middelen beschikbaar, maar antibiotica werken niet tegen virussen^3,4. Antibiotica slikken als ze niet nodig zijn, biedt geen hulp. Integendeel, onnodig antibioticagebruik kan schadelijke bijwerkingen veroorzaken en het draagt bij aan de toename van antibioticaresistentie^2,4.

Virussen die luchtweginfecties veroorzaken

Virussen kunnen verschillende luchtweginfecties veroorzaken, waaronder bijvoorbeeld influenza, COVID-19 en RSV-infectie. Een juiste diagnose van een virale infectie vermindert onnodig antibioticagebruik.

Hieronder staan enkele voorbeelden van virussen die luchtweginfecties veroorzaken.

Adenovirus

Adenovirus kan ziekten veroorzaken van verkoudheid tot keelpijn, maar het kan ook longontsteking, acute gastro-enteritis en neurologische aandoeningen veroorzaken⁵. Adenovirus-sneltesten helpen om de oorzaak van de symptomen te identificeren, aangezien de symptomen van een respiratoire adenovirale infectie moeilijk te onderscheiden zijn van andere luchtweginfecties.

Respiratoir syncytieel virus (RSV)

RSV is een belangrijke oorzaak van luchtweginfecties en is verantwoordelijk voor meer dan 60% van de gevallen van acute luchtweginfecties bij jonge kinderen^6,7. RSV wordt vaak geassocieerd met hoge morbiditeits- en sterftecijfers bij kinderen, ouderen en immuungecompromitteerde patiënten. Omdat de symptomen erg lijken op andere virale infecties, helpen RSV-sneltesten bij het opsporen van de oorzaak van de ziekte.

Infectieuze mononucleosis

Infectieuze mononucleosis is een besmettelijke ziekte die meestal wordt veroorzaakt door het Epstein-Barr-virus (EBV) en komt vaak voor bij tieners en jonge volwassenen⁸. Met een snelle mononucleosis-test kan EBV gemakkelijk worden gedetecteerd uit volbloed, volbloed met vingerprik, serum of plasma.

Influenza

Influenza is een van de belangrijkste oorzaken van acute luchtweginfecties⁹. Ondanks de seizoensvaccinatie tegen influenza vormen de besmettingen wereldwijd een aanzienlijke publieke last. Dit is te wijten aan voortdurende antigeenveranderingen in de oppervlakteglycoproteïnen van het influenzavirus, die de effectiviteit van vaccinatie verminderen¹⁰. Influenza-sneltesten helpen om de oorzaak van de ziekte snel te onderscheiden, waardoor het gemakkelijker wordt om de patiënten nauwkeurig te behandelen.

SARS-CoV-2

COVID-19 is de luchtwegaandoening die wordt veroorzaakt door SARS-CoV-2. Mensen die besmet zijn met SARS-CoV-2 zullen milde tot matige luchtwegaandoeningen ervaren en de meesten zullen herstellen zonder dat er een speciale behandeling nodig is. COVID-19 kan echter soms een ernstige ziekte veroorzaken die intensieve zorg vereist. Oudere mensen en mensen met onderliggende medische aandoeningen hebben meer kans op het ontwikkelen van een ernstige ziekteverloop.¹¹ COVID-19 kan gemakkelijk worden overgedragen, en snelle identificatie van besmette personen helpt bij het beperken van transmissieroutes.

Referenties

1. Michael T. Madigan, John M. Martinko, Jack Parker. Brock Biology of Microorganisms (10th Edition). Pearson Education Inc, 2003.
2. What’s the difference between bacteria and viruses? https://imb.uq.edu.au/article/2020/04/difference-between-bacteria-and-viruses
   Accessed: 8 December 2023
3. Centres for Disease Control and Prevention (CDC). Viruses or Bacteria; What’s got you sick? https://www.cdc.gov/antibiotic-use/pdfs/VirusOrBacteria-Original-P.pdf Accessed: 13 December 2023
4. Centres for Disease Control and Prevention (CDC). Antibiotic Do’s & Don’ts. https://www.cdc.gov/antibiotic-use/do-and-dont.html Accessed: 14 December 2023
5. Centres for Disease Control and Prevention (CDC). Symptoms. Available at: https://www.cdc.gov/adenovirus/symptoms.html Accessed: 5 October 2023.
6. Hall CB. Respiratory syncytial virus and parainfluenza virus. N Engl J Med. 2001;344(25):1917–28.
7. Falsey AR, Hennessey PA, Formica MA, Cox C, Walsh EE. Respiratory syncytial virus infection in elderly and high-risk adults. N Engl J Med. 2005;352(17):1749–59.
8. Centres for Disease Control and Prevention (CDC). About Infectious Mononucleosis. Available at: https://www.cdc.gov/epstein-barr/about-mono.html Accessed: 5 October 2023.
   
9. Reed C, Chaves SS, Kirley PD, et al. Estimating influenza disease burden from population-based surveillance data in the United States. PLoS ONE 2015;10:e0118369.
   
10. de Vries RD, Altenburg AF, Rimmelzwaan GF. Universal influenza vaccines: A realistic option? Clinical Microbiology and Infection 2016;22:S120-S4.
11. European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC). Questions and answers on COVID-19: Basic facts. Available at: https://www.ecdc.europa.eu/en/covid-19/questions-answers/questions-answers-basic-facts Accessed: 7 November 2023